English
5 Whys là gì? Là một trong những phương pháp đơn giản nhưng cực kì hiệu quả, dùng để đào sâu để tìm ra cốt lõi vấn đề không những trong lĩnh vự sản xuất, kinh doanh,… mà còn ứng dụng dễ dàng trong các vấn đề trong cuộc sống hằng ngày.
Hãy cùng adsun khám phá phương pháp này cụ thể hơn trong bài viết dưới đây!
Khái niệm 5 Whys là gì
5 Whys (5 Tại sao) là kĩ thuật đặt 5 câu hỏi “Tại sao…?” liên tiếp để truy ra gốc rễ của vấn đề để từ đó tìm ra cách giải quyết một cách triệt để theo từng ngọn ngành sự việc.
Mỗi một câu hỏi “tại sao” phải đưa ra câu trả lời đúng, và từ câu trả lời ấy ta lại đặt câu hỏi “tại sao” tiếp theo để tiếp tục tìm câu trả lời.
Đây là phương thức được sáng tạo và phát triển vào những năm 1930 bởi Sakichi Toyoda, một trong những người “cha đẻ” của cuộc cách mạng công nghiệp Nhật Bản.
Sakichi Toyoda là một nhà công nghiệp, nhà phát minh và là người sáng lập của Tập đoàn Toyota Industries. Phương pháp của ông đã trở nên phổ biến vào những năm 1970, và Tập đoànToyota vẫn sử dụng nó như là “kim chỉ nam” để giải quyết vấn đề ngày hôm nay.
Toyota có triết lý “đi và xem”. Điều này có nghĩa là việc ra quyết định dựa trên sự khám phá, trải nghiệm thực tiễn ở tận nơi để hiểu biết sâu sắc về những gì đang xảy ra trên thực tế, hơn ngồi trong phòng họp suy đoán theo chủ quan và cảm tính.”
Triết lý “đi và xem” cùng phương pháp đặt câu hỏi 5 Whys đã giúp Toyota tạo ra rất nhiều sản phẩm xe ô tô ấn tượng, phù hợp sử dụng ở từng quốc gia và có chất lượng hầu như “không có gì để chê” bởi các vấn đề khó khăn, trở ngại phức tạp đã được giải quyết ngọn ngành trong khâu khảo sát.
Ví dụ về cách thực hiện phương pháp 5 Whys trong sản xuất
Sau đây là một ví dụ về phân tích “5 Whys”:
– Câu hỏi 1: Tại sao khách hàng của chúng ta không hài lòng?
Trả lời: Bởi vì chúng ta đã không cung cấp dịch vụ đúng thời hạn và số lượng như chúng ta hứa.
– Câu hỏi 2: Tại sao chúng ta không thể đáp ứng được số lượng, thời hạn hay tiến độ giao hàng?
Trả lời: Vì chúng ta đã chủ quan, nghĩ khâu sản xuất không tốn nhiều thời gian như vậy.
– Câu hỏi 3: Tại sao ta mất nhiều thời gian hơn dự kiến?
Trả lời: Bởi vì trong quá trình sản xuất xảy ra nhiều vấn đề như máy móc bị hư, nhân viên không đủ người làm.
– Câu hỏi 4: Tại sao các vấn đề trong khâu sản xuất đó lại phát sinh?
Trả lời: Bởi vì chúng ta chưa có sự chuẩn bị tốt, vội vã đưa ra thời gian hoàn thành công việc, trong khi chưa liệt kê, đề phòng các vấn đề có thề xảy ra giai đoạn cụ thể để hoàn thành dự án.
– Câu hỏi 5: Tại sao chúng ta không làm vậy?
Trả lời: Bởi vì chúng ta chủ quan, không nắm rõ năng lực sản xuất của chính công ty mình, không có dữ liệu sản xuất, không có phòng bị cách giải quyết downtime trong sản xuất hay có quy trình quản lý sản xuất rõ ràng cho chính công ty từ trước.
Ngoài là công cụ dùng để truy xuất vấn đề từ trong quá khứ, 5 Whys có thể được dùng theo phương pháp Post-mortems để từ các kết quả/hậu quả mặc định xảy ra trong tương lai, ta truy xuất ngược lại để tìm các câu trả lời/giải pháp cụ thể cho các vấn đề có thể xảy ra trong quá trình tiến hành ở hiện tại.
Ví dụ: Bạn được phân công việc phải tạo ra sản phẩm đáp ứng được Tiêu chuẩn trong vòng 3 tháng tới.
Bạn hãy tưởng tượng bản thân trong 3 tháng tới đã không tạo ra được sản phẩm đạt chỉ tiêu. Từ đó, dùng các câu hỏi 5 tại sao truy xuất ngược lại hiện tại, tìm ra các phương hướng, giải pháp cụ thể để tránh gặp phải các sự cố và kết quả không mong muốn có thể xảy ra trong tương lai.
Những lưu ý để vận dụng phương thức 5 Whys hiệu quả
5 Whys là công cụ hiểu quả để đào sâu vấn đề nhằm tìm ra nguyên nhân gốc rễ. Đây là công cụ rất dễ hiểu nhưng cách sử dụng sao cho hiệu quả và chính xác không hề dễ, đòi hỏi phải chuyên tâm tập trung, tránh để “cái tôi” hay cảm xúc xen vào trong quá trình thực hiện.
_ Để áp dụng một cách hiệu quả, bạn chắc chắn phải liên tục thực hành và áp dụng nó thường xuyên.
_ Hãy Sử dụng giấy hoặc bảng, take note trên laptop hoặc smartphone rèn luyện thói quen ghi chú để thấy rõ vấn đề và ghi nhớ rõ hơn, thay vì chỉ nói miệng hay chỉ suy nghĩ nhẩm trong đầu.
_ Kiên nhẫn, nhẫn nại tìm ra từng ngọn nguồn vấn đề, tuyệt đối đừng tỏ ra “biết tuốt” mà không đào sâu suy nghĩ
_ Trong quá trình thực hiện 5 Whys, bạn hãy đảm bảo các câu trả lời mang tính chính xác, có tính logic chặt chẽ, xác đáng nhất, tránh các câu trả lời mang tính “bàn ra”, tránh né vấn đề, hoặc các câu trả lời chỉ mang tính cảm tính, mơ hồ, qua loa.
_ Tuyệt đối không dùng phương pháp 5 Whys để chỉ trích, thóa mạ một cá nhân hay tổ chức nào. Chỉ dùng 5 Whys nhằm mục đính mang tính xây dựng, cải tiến, đưa ra giải pháp giúp cuộc sống và công việc ngày một tốt hơn.
_ Không nhất thiết phải tuyệt đốt đặt đúng 5 câu hỏi Tại sao, bạn có thể dừng lại ở 3 câu hỏi Tại sao nếu đã tìm ra câu trả lời chính xác, cụ thể, hoặc có thể tiếp tục đặt ra 6, 7 câu hỏi Tại sao trở lên nếu các câu trả lời vẫn chưa thỏa đáng, chưa giải quyết được triệt để vấn đề.
Với các thông tin cụ thể trong bài viết này, chúng tôi mong doanh nghiệp đã có thể nắm được hiểu biết cơ bản về khái niệm 5 Whys là gì – và cách sử dụng phương pháp 5 Whys hiệu quả.
Trong quá trình quản lý sản xuất, nếu doanh nghiệp muốn áp dụng hệ thống quản trị andon, một công cụ để phát hiện những bất thường trong quá trình sản xuất, được nhiều nhà máy đánh giá cao, đặc biệt đối với những nhà máy, xi nghiệp có quy mô lớn, xin liên hệ với chúng tôi qua Hotline 090.125.8778 hoặc Tổng đài 1900 545456 để được tư vấn cụ thể.
>>> Xem thêm về hệ thống Andon <<<THÔNG TIN LIÊN HỆ
𝐕𝐏 𝐂𝐡í𝐧𝐡: 340/16 Lê Văn Quới, KP 11, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, Tp.HCM
𝐕𝐏 𝐌𝐢ề𝐧 𝐁ắ𝐜: G4-TT10 Đường Foresa 8, KĐT Xuân Phương, P. Xuân Phương, Q .Nam Từ Liêm, HN
𝐕𝐏 𝐌𝐢ề𝐧 𝐓𝐫𝐮𝐧𝐠: 102 Đường Kinh Dương Vương, P.Hòa Minh, Q.Liên Chiểu, TP.Đà Nẵng.
𝐕𝐏 𝐌𝐢ề𝐧 𝐓â𝐲: D2-27, KDC 586, Đường Lê Văn Tưởng, Phường Phú Thứ, Quận Cái Răng, Tp. Cần Thơ.
Email: quangadsun@yahoo.com
SĐT: 090.125.8778 hoặc Hotline: 𝟭𝟵𝟬𝟬 𝟱𝟰 𝟱𝟰 𝟱𝟲
