Khi doanh nghiệp sản xuất hàng hóa, kiểm soát chất lượng là yếu tố quyết định để đảm bảo sản phẩm đầu ra đáp ứng tiêu chuẩn trước khi đến tay khách hàng. Dưới đây là quy trình kiểm soát chất lượng gồm ba bước chính: IQC, PQC và OQC.
1. IQC – Kiểm soát chất lượng đầu vào
Mục đích: Đảm bảo nguyên vật liệu, linh kiện và phụ tùng đầu vào đạt yêu cầu trước khi vào dây chuyền sản xuất.
-
Kiểm tra nguyên vật liệu
Ngay khi hàng hóa nhập kho, bộ phận QC tiến hành quan trắc kích thước, thành phần, độ ẩm hoặc các tiêu chí kỹ thuật theo quy định. Kết quả được ghi nhận và báo cáo để theo dõi chất lượng qua từng lô hàng. -
Giám sát quá trình lưu kho
Thường xuyên kiểm tra lại chất lượng vật tư trong kho nhằm phát hiện kịp thời tình trạng hư hỏng, biến đổi về tính chất, tránh ảnh hưởng đến quy trình sản xuất sau này. -
Đánh giá nhà cung cấp
Dựa trên báo cáo chất lượng nhập kho, doanh nghiệp phối hợp với nhà cung cấp để điều chỉnh thông số, cải thiện quy cách hoặc thay đổi nguồn cung nếu chất lượng không ổn định.
Mô hình này giúp giảm tối đa rủi ro sản phẩm lỗi ngay từ đầu và tiết kiệm chi phí sửa chữa, tái chế.
2. PQC – Kiểm soát chất lượng quá trình
Mục đích: Giám sát chặt chẽ từng giai đoạn sản xuất, duy trì ổn định và nâng cao chất lượng.
-
Xây dựng quy trình đánh giá
Tài liệu hóa tất cả bước, tiêu chí kiểm tra và hướng dẫn kỹ thuật cho nhân viên. Áp dụng tiêu chuẩn ISO hoặc các yêu cầu đặc thù của doanh nghiệp. -
Kiểm tra công đoạn sản xuất
Nhân viên QC thực hiện quan trắc kích thước, độ chính xác kỹ thuật, sai số cho từng công đoạn (gia công, lắp ráp, thử nghiệm). Mọi sai lệch đều được ghi nhận và xử lý ngay. -
Phản hồi nguyên vật liệu không đạt
Khi phát hiện vật tư đầu vào kém chất lượng trong quá trình sản xuất, bộ phận PQC chủ động thông báo lại IQC để ngăn chặn nhanh chóng. -
Phân loại và xử lý bán thành phẩm
Bán thành phẩm không đạt tiêu chuẩn được tách riêng, yêu cầu chỉnh sửa hoặc loại bỏ theo quy trình. - Kết hợp kiểm soát chất lượng với quy trình sản xuất bài bản sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Việc liên kết chặt chẽ giữa IQC và PQC tạo thành vòng lặp phản hồi giúp sản xuất hoạt động liền mạch, giảm thiểu sai sót.
3. OQC – Kiểm soát chất lượng đầu ra
Mục đích: Xác nhận sản phẩm cuối cùng đáp ứng đầy đủ tiêu chí trước khi giao đến khách hàng.
-
Xây dựng tiêu chuẩn đánh giá thành phẩm
Thiết lập danh mục kiểm tra về kích thước, tính năng, độ bền và tính thẩm mỹ. Tuân thủ quy trình ISO và mục tiêu chất lượng của doanh nghiệp. -
Kiểm tra thành phẩm
Toàn bộ sản phẩm hoàn thiện được đánh giá lại một lần cuối. Các lỗi kỹ thuật, sai sót được phân tích nguyên nhân và phân loại để xử lý. -
Xử lý khiếu nại, phản hồi từ khách hàng
OQC tiếp nhận ý kiến, khiếu nại sau bán hàng, phối hợp với PQC để khắc phục và đề xuất cải tiến quy trình, đồng thời cập nhật vào hệ thống quản lý chất lượng.
Việc OQC nhạy bén tiếp nhận phản hồi thị trường giúp doanh nghiệp nhanh chóng điều chỉnh, nâng cao uy tín và độ tin cậy.
Lợi ích khi áp dụng quy trình
-
Giảm tỷ lệ sản phẩm lỗi: Ngăn ngừa và phát hiện sớm qua từng giai đoạn.
-
Tiết kiệm chi phí sản xuất: Tránh lãng phí nguyên vật liệu và thời gian sửa chữa.
-
Nâng cao uy tín thương hiệu: Sản phẩm đồng đều, chất lượng ổn định.
-
Tối ưu năng suất: Vòng lặp phản hồi liên tục giúp cải tiến quy trình.
Áp dụng hệ thống giám sát tự động như Andon system sẽ giúp doanh nghiệp theo dõi trực quan các bước QC theo thời gian thực, từ đó ra quyết định nhanh chóng và chính xác.