Thực hiện Seiso, hay Sạch sẽ, là bước S thứ 3 trong 5S của hệ thống Lean, có nghĩa thường xuyên vệ sinh, giữ gìn nơi làm việc sạch sẽ thông qua việc tổ chức vệ sinh tổng thể và tổ chức vệ sinh hàng ngày máy móc vật dụng và khu làm việc. S3 hướng tới cải thiện môi trường làm việc, giảm thiểu rủi ro, tai nạn đồng thời nâng cao tính chính xác của máy móc thiết bị (do ảnh hưởng của bụi bẩn).
Bài viết này sẽ hướng dẫn một cách cụ thể về cách thực hiện Seiso hiệu quả cho doanh nghiệp.
Seiso là gì?
Seiso có nghĩa là vệ sinh và giữ gìn cho máy móc và môi trường làm việc được sạch sẽ. Seiso tốt sẽ tạo cảm giác thoải mái tại gemba, đảm bảo sự an toàn, giúp quản lý trực quan tốt hơn, từ đó giúp nâng cao chất lượng sản phẩm và năng suất của công ty.
Massaki Imai, là nhà sáng lập Viện Kaizen, từng tham gia vào hoạt động seiso tại một nhà máy sản xuất sàn nhà gỗ với các máy móc như máy cưa, máy bào.
Tất cả ban lãnh đạo của nhà máy cùng tham gia vào seiso với công nhân. Đây là lần đầu tiên chủ tịch công ty đích thân xuống xưởng, mặc áo bảo hộ, cầm chổi đi quét dọn cùng công nhân.
Khi lau các máy, tường và cả các xà trên trần nhà, họ luôn nói “Không thể tin được!”. Một lớp dày các phoi gỗ, mùn cưa và bụi bẩn bám khắp nơi. Khi loại bỏ những mảnh gỗ vụn, giám đốc tài chính phát hiện ra đoạn dây điện trần chạy dọc theo tường. Lớp vỏ nhựa của nó đã hỏng từ lâu. Ông ta thực sự ngạc nhiên là cháy chưa xảy ra.
Thực hiện seiso cũng chính là kiểm tra. Người công nhân vận hành máy có thể phát hiện ra những điểm bất thường của máy khi lau chùi nó. Khi máy đầy bụi, dầu, muội người công nhân khó có thể nhận ra được những vấn đề đó. Trong khi lau máy, anh ta có thể dễ dàng nhận ra máy bị rò dầu, có vết nứt trên vỏ, các con ốc bị lỏng ra v.v. Và những vấn đề đó sẽ được xử lý ngay trước khi máy có trục trặc.
Thực hiện Seiso như thế nào?
Để triển khai hiệu quả seiso, bạn cần quan tâm đến những nội dung sau:
– Ai là người chịu trách nhiệm thực hiện seiso
– Xác định đối tượng của seiso (vệ sinh cái gì?)
– Xác định phương pháp làm vệ sinh
– Chuẩn bị dụng cụ cần thiết
– Thực hiện việc vệ sinh
1.Phân công trách nhiệm thực hiện seiso
Theo sơ đồ mặt bằng tổng thể của cả công ty, các nhóm được phân công chịu trách nhiệm thực hiện seiso tại khu vực của mình.
Tại khu vực của mình, các nhóm cần lập kế hoạch thực hiện vệ sinh chi tiết, phân công rõ trách nhiệm của từng cá nhân và thể hiện kế hoạch đó thật rõ ràng, trực quan.
Ngoài các khu vực chuyên trách, mỗi người sẽ cùng tham gia vào những khu vực chung (đường đi, nhà vệ sinh…) theo lịch được phân công.
Bảng phân công vệ sinh cần được treo lên để tất cả mọi người nhìn thấy và tuân theo một cách tự giác.
2. Xác định các đối tượng cần seiso
Tại từng khu vực, nhóm cần xác định và lập danh mục những đối tượng cần lau dọn. Phân chia chúng thành các nhóm nhỏ theo vị trí hoặc theo đặc tính.
Ví dụ:
– Đối tượng làm vệ sinh ở khu vực văn phòng: sàn nhà, tường, trần, cửa ra vào, cửa số, phòng khách, phòng toilet, giá kệ, bàn ghế, thiết bị văn phòng, tủ tài liệu…
– Đối tượng làm vệ sinh ở khu sản xuất: sàn, tường, trần, cửa, máy móc thiết bị, phương tiện vận chuyển, dụng cụ sản xuất, nguyên vật liệu, bán thành phẩm…
– Đối tượng làm vệ sinh ở kho: tường, sàn, trần, lối đi, giá kệ, phương tiện xếp dỡ…
– Đối tượng làm vệ sinh ở khu vực công cộng: Nhà ăn, nhà xe, đường đi, hành lang, toilet, cầu thang, vườn hoa… Tham khảo chi tiết tại các phụ lục ở cuối cuốn sách này khi bạn lập danh mục các đối tượng cần seiso tại công ty của mình.
3. Xác định phương pháp làm vệ sinh
Phương pháp làm vệ sinh bao gồm những qui định chung cho tất cả mọi người và phương pháp làm vệ sinh cho từng đối tượng đặc trưng riêng.
Nguyên tắc chung khi thực hiện seiso:
– Thực hiện seiso 5 đến 10 phút mỗi ngày
– Phân công mỗi người một đối tượng cụ thể
– Kết hợp công tác vệ sinh với kiểm tra
– Thực hiện chu trình: quét dọn – lau chùi – đánh bóng – kiểm tra – chỉnh đốn.
Bạn cũng cần đưa ra tiêu chuẩn để xác định rõ khi nào công việc seiso được coi là đạt. Việc này đôi khi không dễ dàng vì tiêu chí thế nào gọi là sạch cũng gây nhiều tranh cãi. Để có được tiêu chuẩn sạch đó, bạn nên thảo luận với tất cả mọi người trong nhóm của mình. Một khi đã thống nhất tiêu chuẩn thì mọi người sẽ tuân theo.

Trong quá trình thực hiện seiso, có một số đối tượng cần được lau chùi theo một trình tự nhất định. Khi đó, bạn hãy xây dựng bản hướng dẫn vệ sinh cho đối tượng đó.
4. Chuẩn bị các dụng cụ và vật liệu vệ sinh cần thiết
Với mỗi đối tượng làm seiso, bạn cần một hoặc một vài dụng cụ và vật liệu để làm sạch. Hãy đảm bảo là các dụng cụ đó sẵn sàng khi bạn cần tới chúng.
5. Tiến hành vệ sinh hàng ngày và định kỳ
Theo phân công nhiệm vụ và kế hoạch chung, tất cả mọi người trong công ty thực hiện seiso. Tuy nhiên, không nhất thiết phải đến lịch mới thực hiện. Bạn cần giúp cho tất cả mọi người hiểu và thực hiện:
– Đừng đợi đến khi mọi thứ bẩn mới làm seiso
– Hãy làm seiso hàng ngày
– Đừng bao giờ vứt rác không đúng nơi qui định
– Hãy tạo 3S thành thói quen của bạn! Mỗi năm công ty nên tổ chức tổng vệ sinh 2 lần.
Bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn nhiều thông tin cụ thề về Áp Dụng 5S – Thực Hiện Seiso Như Thế Nào.
Trong quá trình quản lý sản xuất, nếu doanh nghiệp muốn áp dụng hệ thống quản trị andon, một hệ thống không thể thiếu trong khái niệm Sản xuất Tinh gọn, cũng như hỗ trợ sản xuất hiệu quả trong dây chuyền sản xuất tự động và làm giảm được 7 lãng phí muda, được nhiều nhà máy đánh giá cao, đặc biệt đối với những nhà máy, xi nghiệp có quy mô lớn, xin liên hệ với chúng tôi qua Hotline 090.125.8778 hoặc Tổng đài 1900 545456 để được tư vấn cụ thể.
>>> Xem thêm về hệ thống Andon <<<THÔNG TIN LIÊN HỆ
𝐕𝐏 𝐂𝐡í𝐧𝐡: 340/16 Lê Văn Quới, KP 11, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, Tp.HCM
𝐕𝐏 𝐌𝐢ề𝐧 𝐁ắ𝐜: G4-TT10 Đường Foresa 8, KĐT Xuân Phương, P. Xuân Phương, Q .Nam Từ Liêm, HN
𝐕𝐏 𝐌𝐢ề𝐧 𝐓𝐫𝐮𝐧𝐠: 102 Đường Kinh Dương Vương, P.Hòa Minh, Q.Liên Chiểu, TP.Đà Nẵng.
𝐕𝐏 𝐌𝐢ề𝐧 𝐓â𝐲: D2-27, KDC 586, Đường Lê Văn Tưởng, Phường Phú Thứ, Quận Cái Răng, Tp. Cần Thơ.
Email: quangadsun@yahoo.com
SĐT: 090.125.8778 hoặc Hotline: 𝟭𝟵𝟬𝟬 𝟱𝟰 𝟱𝟰 𝟱𝟲